1
دانش‌پژوه سطح چهار رشته کلام مقارن مرکز تخصصی مطالعات تطبیقی مذاهب اسلامی
2
استاد تمام گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم
چکیده
«شناخت خدا» بالاترین معرفت مطلوب هر مسلمانی است و همواره محل توجه خاص محققان بوده است، اما اختلاف در مبانی معرفتی و خداشناسی منجر به گوناگونی شناخت‌ها شده است. نوشتار حاضر در راستای کشف حقیقت در این مسئله، در صدد است دیدگاه غالب در هر یک از مذاهب اسلامی را درباره چیستی و گستره شناخت خدا به دست آورد و سپس مذاهب اسلامی را با یکدیگر مقایسه کند. بدین‌منظور ابتدا مفهوم «شناخت خدا» از دو جهت کمّی و کیفی تبیین شده است. سپس با بررسی اصل شناخت‌پذیری خدا و گستره آن، به این نتیجه رسیده‌ایم که مذاهب اسلامی شناخت حقیقت ذات و صفات را به دلیل ادراک‌ناپذیربودن آن و نیز ناتوانی ابزار شناختی انسان از احاطه به آن، محال می‌دانند، اما شناخت خدا از طریق آثار و اثبات صفات، ممکن است. البته مذهب اسماعیلیه همین مقدار از شناخت خدا را هم انکار می‌کنند.
)