بررسی تطبیقی تکفیر اهل قبله از دیدگاه مذاهب کلامی با سلفیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌پژوه سطح سه مرکز تخصصی مطالعات تطبیقی مذاهب اسلامی

2 استاد تمام گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی

چکیده

مدعیان پیروی از سلف، همیشه بر انتساب خود به سلف تأکید ورزیده‌اند؛ اما در امور مختلفی برخلاف مبانی و رویکرد سلف عمل کرده‌اند؛ مسئله تکفیر از جمله این مسائل است که علاوه ‌بر مخالفت با سلف، با سایر مذاهب کلامی هم اختلاف دارند. مذاهب کلامی در تکفیر اهل قبله، جانب احتیاط را گرفتند و از تسریع در تکفیر اجتناب کردند؛ اما سلفیان ‌مبتنی بر عواملی همچون خلط معنای لغوی و اصطلاحی «عبادت»، برداشت ناصحیح از موضوع «ولایت تکوینی» و توسعه گستره نواقض اسلام به ‌صورت گسترده اقدام به تکفیر بسیاری از مسلمانان کرده‌اند. این پژوهش با توجه به دیدگاه‌ها و مبانی سلف و علمای مذاهب اسلامی در موضوع تکفیر اهل قبله، تقابل خط تکفیر با سایر مذاهب را ایضاح، و دیدگاه تکفیریان را نقد کرده ‌است.

کلیدواژه‌ها