بررسی کلامی کفر حاکم اسلامی از منظر سلفیه جهادی با تاکید بر "ترک قوانین الهی" و "اجرای قوانین بشری"

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مذاهب اسلامی، پژوهشگر مؤسسۀ دار الإعلام لمدرسة أهل البیت ع. (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری وهابیت‌شناسی دانشگاه ادیان قم، پژوهشگر مؤسسۀ دار الإعلام لمدرسة أهل البیت

چکیده

سلفیۀ جهادی به‌عنوان گروهی که تنها راهِ نشر اسلام را «جهاد مسلحانه» می‌دانند، در راستای پیشبرد اهدافشان، به مبارزه با موانع پیشِ‌روی خود اقدام کرده‌اند. آنان یکی از این موانع را «حاکمانِ بلاد اسلامی» می‌پندارند؛ به همین جهت، به مبارزه علیه آنان برخاسته‌اند. از دیدگاه سلفیۀ جهادی دو‌ دلیل عمده بر کفرِ حاکمانِ اسلامی وجود دارد: 1. حکم‌نکردن به ما أنزل الله؛ 2. عمل‌کردن به قوانین وضعی. از نظر آنان، هر حاکمی که به ما أنزل الله حکم نکند، کافر است؛ هرچند در حوزۀ عقیده، به احکام الهی اعتقاد داشته باشد. همچنین از نظر آنان، هر حاکمی که به قوانین وضعی عمل کند نیز کافر است و هیچ تفاوتی با یهود و نصارا ندارد؛ لذا جهاد علیه آنان واجب خواهد بود. مهم‌ترین استنادِ آنان به آیات 44 تا 47 سورۀ مائده است. علمای سلفیۀ جهادی در حالی بر نظریۀ خود پافشاری می‌کنند که شأن‌نزولِ آیات شریفه، تفسیر سلف امت و دیدگاه عالمانِ بزرگِ سلفیه همچون ابن‌تیمیه و ابن‌قیم، برخلاف دیدگاه آنان است. سلفیۀ جهادی «کفر» در این آیات را به‌معنای «کفر اکبر» دانسته‌اند؛ در حالی که سلفِ امت و بزرگانِ سلفیه، کفر در این آیات را به «کفر اصغر» و «کفر ما دون کفر» تفسیر کرده‌اند. این پژوهش با روشی توصیفی‌تحلیلی ثابت می‌کند که کفر در آیۀ مورداستنادِ تکفیری‌ها، «کفر ما دون کفر» است و عمل به قوانین وضعی نیز منافاتی با توحید ندارد.

کلیدواژه‌ها